GÖKÇEAĞAÇ KÖYÜ

 

KÖYÜN KONUMU:

Köyümüz Çorum  İli Uğurludağ ilçesine bağlıdır. Güney batısında Uğurludağ ilçesi, güneyinde Belkavak ve Yeniyapan köyleri, batısında Kırçeltiği Köyü, kuzey Doğusunda Torunlar (Dağönü) ve Cender köyleri ile komşu olup, Kötüdağ eteklerinde Aktaş ve Karataş derelerinin birleştiği, bölümün iki yamacına kurulmuştur. Köyümüz Uğurludağ ilçe Merkezine 7 km. Çorum İl Merkezine 60 kmç uzaklıkta olup Çorum Uğurludağ karayoluna 1 km. uzaklıktadır.

 

KÖYÜN ADININ KAYNAĞI:

Köyümüzün ilk adı Karavdar olup,1962’den sonra Gökçeağaç olarak değiştirilmiştir.

Karavdar adını; Kötüdağ eteklerindeki, karamağra (karamağza), Karavuz (karakuz) alt tarafında Karataş deresinin ortasında yer alan boş alana (şimdi ki örenler adlı yere) yerleşmelerinden dolayı kara ve dar yer anlamında Karavdar denildiği söylenmektedir.

 

KÖYÜN TARİHİ:

Köyümüze ilk yerleşimin hangi tarihte olduğu kesin olarak bilinmemekle birlikte,Türklerin Anadolu’ya göçünden sonra göçer aşireti olan atalarımızın ilkönce İran’ın Horasan yöresinden Malatya yöresine yerleştikleri, daha sonra 1300’lü yıllarda Türklerin Anadolu içlerine doğru göçü ile yöreye geldikleri, yazın Uğurludağ’da bulunan Karavdar yaylasında yayladıkları, kış mevsiminde ise Karamağza ve Karakuz önlerindeki örenlere yerleştikleri burada bulunan tarihi kalıntılardan ve yıkıntılardan anlaşılmaktadır.Göçer aşireti olan atalarımızın şimdiki yerleşim yerini seçme nedenleri köy halkının güvenliği, kolay korunma ve Karavdar  yaylasına göçte kolay ulaşma olduğu görülmektedir.

 

Yapılan inceleme ve yaşlılarımızdan dinlediğime göre, Karataş deresi örenler mevkisinde oturanların hayvanlarını Aktaş deresindeki doğal konumdaki korumalara koydukları her iki dereye hakim konumdaki Ayı Kayası denilen yere nöbetçilerini koydukları ve güvenliklerini bu şekilde sağladıkları iki dere arasındaki patika yollardan anlaşılmaktadır.

 

Yakın zamanlara kadar Karataş deresine(ev deresi), Aktaş deresine(dam deresi) dendiği büyüklerimiz tarafından söylenmektedir.

 

Yöreye 1688 yılında Dedesli Aşiretinden Türkmenlerin Suriye’den getirilerek Dedesli Ovası’na ve çevresine yerleştirilmesi ile çevre köylerin çoğalması ve Osmanlı devletinde güvenli bir ortamın oluşması sonucu Karataş deresi örenler bölgesindeki atalarımızdan Abuhanlar, Kurukahyalar, Sarıhocalar ve Tatarların köyün şimdiki yerleşim yerine Tatarlardan bazı ailelerin ise, şimdiki Kelbekir çeşmesinin alt kısmına Yeniköy’ü kurdukları tespit edilmiştir.

 

Göçer aşiretlerinden olan ve kışı köyün çevresinde, yazı Karavdar yaylasında geçiren Ayanlar ve Hacılar sülaleleri ise daha sonraları köyün alt kısmına yerleşmiş olduğu ve Osmanlılar tarafından arazi verildiği bilinmektedir.

 

Tatarlar sülalesinden, Kelbekir’de kurulan Yeniköy adını alan yerde uzun yıllar ailelere ise, Kurtuluş Savaşı yıllarında bulundukları yerde can güvenlikleri kalmadıkları için eski yerleşimlerine (Karavdar’daki eski yerlerine) dönmüşlerdir.

 

Karavdar (Gökçeağaç) köyü,1960’lı yıllara kadar dere içinde iken, yerleşim alanlarının dar gelmesi nedeni ile Aşağı mahalleden birkaç aile, Aşağı Harmanlar mevkisine yeni evler yaparak yerleşim alanlarını genişletmişlerdir.

 

Köyümüz Osmanlı döneminde, Amasya Sancak Beyliği’ne daha sonra Yozgat Sancak Beyliği’ne, Osmanlıların son dönemlerinde ise Ankara Sancak Beyliği’ne bağlı olmuş, 1921 yılında ise Çorum Sancağı’na bağlanmıştır. Cumhuriyet’in kuruluşundan sonra ise 1924 yılında Çorum’un il olması ile ; İl olarak Çorum iline, ilçe olarak da İskilip ilçesine bağlanmıştır. 1987 yılında Uğurludağ beldesinin ilçe olması ile Uğurludağ ilçesine bağlanmıştır.

 

TOPLUM HAYATI:

1950’li yıllara kadar ilkbaharda hayvanları ile Karavdar yaylasında, yazın hasat zamanı yine hayvanları ile arazi içindeki kömlerde tarım ve hayvancılığı bir arada yürüten köylülerimiz, o yıllarda pamuk üretimi de yapar kendi ihtiyaçlarını evlerde dokuma tezgahların da dokurlar, dokudukları bezlerle çamaşırlar, çarşaflar nevresimler yaparlardı. Ayrıca her evde kilim dokuma tezgahları da bulunurdu. Kış mevsimi geldiğinde erkekler hayvanlarına bakar, genç kızlar ve kadınlar ya çırçırın, ya tezgahın , ya ıstarının başında olur dokumalarını yaparlar, mevsimi bu şekilde değerlendirirlerdi.

 

1960’lı yıllara gelindiğinde köye traktörün gelmesi ve ulaşım araçlarının çoğalması ile , harmanını kaldıran, işini bitiren, köy delikanlıları Ankara’ya çalışmaya gidiyor. Ankara’da inşaat işlerinde ve hamallık yaparak geçinmeye çalışanlardan önce aileleri ile geçinemeyenler, daha sonra da köyde fazla arazisi ve malı olmayanlar göç etmeye başladılar. Köyde 1968’den sonra kan davasının başlaması da köyden Ankara’ya göçü hızlandırmıştır.

 

İl yıllığı kayıtlarında 1968’de Gökçeağaç köyünde kayıtlı 180 hane ev 405’i erkek, 412’si kadın olmak üzere toplam 817 kişinin yaşadığı belirtilmektedir. 1980-1990’lı yıllardan sonra hızlanan göçler 2000’li yıllarda da hız kesmeyerek devam etmiştir. Bugünlerde ise 60 yaş ve yukarısı yaşlılar ile birkaç ailenin genci köyde yaşamlarını sürdürmektedir.

 

Köyde yaşayan gençlerin bir kısmı da kış mevsiminde Çorum’a veya Ankara’ya giderek mevsimi orada geçirmektedir.

 

Yaz döneminde ise Ankara’dan ve İstanbul’dan gelenler ile çocuklarının yanından köye dönen yaşlılarla birlikte köydeki evlerin ışıkları, çoğalmaya başlamaktadır.

 

Köyümüz aşağı mahallesinde ise bazı ailelerde ata erkil aile yapısı halen devam ettiği için bir kısım genç nüfus köyde yaşamakta, tarım ve hayvancılıkla uğraşmaktadır.

 

Köyümüze devlet yatırımı olarak köy içindeki dereye bent ve kıyılarına yol yapılmıştır. Köyümüze 1978’de elektrik, 1992 yılında ise telefon bağlanmıştır. 1995 yılında köy içersine iki köprü yaptırılmış, 1996 yılında ise şebeke suyu bağlanmıştır.

 

 

 

 

 

 

KÖYDE SÜLALELER ve LAKAPLARI

 

 Tatarlar: Soyadları Şen, Şengül ,Yurtsever, Yurt olanlar.

Abuhanlar:

a-Katiller:Soyadları Öztürk olanlar.

b-Keçeler:Soyadları Emre olanlar.

c-Nebiler:Soyadları Toprak olanlar.

Gaziler: Soyadları Sarı olanlar.

Sarıhoca ve Şıh hasanlar:soyadları Eke olanlar.

Ekeler: Soyadları Koca olanlar.

Göceler:Soyadları Arıkçı olanlar.

Zeynallar: Soyadları Kolsuz olanlar (çolaklar)

                   Soyadları Bektaş olanlar(muhtar arapgil)

                   Soyadları Bektaş (çullu’nun hüseyin)

Karakürtler:soyadları alparslan olanlar.

Karayesiler: Soyadları Danacı ve Yılmaz, Gül olanlar.

                      (soyadları sülük olanlar ev üstüne Mislerovacığından gelmiştir(kasnakcılar).

Kurukahyalar: soyadları Güney ve diler olanlar.

Cingitler: soyadları Ahi olanlar.

Cıngalar:soyadları Aksoy olanlar.

Dönmeler: (göbel ahiler) göbel olanlar.

Köse Hasanlar: soyadları Köse olanlar.

Üsük Kahyalar:soyadları Soyaslan olanlar.

Ortalar: soyadları Soyaslan olanlar.

(Üsük kahya ve Ortaların babalarının Acıpınar köyünden ev üstüne geldiği söylenmektedir).

Aplaklar: Hamdi Aplak Diyamin evine,

                 Kazım Aplak Meyremce’nin evine ev üstüne gelmişlerdir.

Hacılar: soyadları Karaca

Ayanlar: soyadları Gedik olanlar.

Cülkler : soyadları Taşcı ve Başoğlu olanlar.

 

 

YÖRESEL SÖZCÜKLER

AVGUN:ayçiçeği

BADAL:merdiven

BILDIR:geçen yıl

COMBA:erkek manda

CULUK:hindi

ÇEBİŞ:bir yaşında keçi yavrusu

DELME:yelek

ENİK:köpek

ERSİN:tekne kazıyıcısı demirden alet.

ESBAP:elbise

EMMİ:amca

GÖBEL:küçük erkek çocuk

GOLBEZ:köpek yavrusu

GUMPÜR:patates

GUŞANE:tencere

KELEM:lahana

KÖMÜŞ:manda

ÖLLÜK:bebeklerin altına konan elenmiş, ısıtılmış toprak.

PERVELDE:salça

PİNNİK:tavuk kümesi

SOKU:büyük taş dibek

SUNAK:yufka ekmeğini kaşık yerine kullanmak

TOSBAĞA:kaplumbağa

TOPLU:sürgülü pencere

YAĞLIK:büyükçe mendil

ZAVRAK:salatalık

 

 

 

 

 

GELENEK ve GÖRENEKLER:

 

Köyümüzde Oğuz Türklerinden günümüze kadar gelen şamanizm ağırlıklı gelenek ve görenekler hakim olmuştur.Örneğin yağmur duası için halkın Akseki ve Kepez Dede’ye kurban kesmeleri, Yığılı Taş Dede’ye ve Erikli Seki’ye siğil için gidip, arkasına bakmadan gelmek gibi... Düğün törenlerinden sonra gelin eve girerken tası teptirmek, kapı eşiğine yağ çaldırmak,küp kırmak başından leblebi-para atmak gibi gelinin bereket getirmesini isteyen bunları simgeleyen adetler hala devam etmektedir.

 

SÖZ KESME ve NİŞAN TÖRENLERİ:

Köyde evlenecek olan genç, köy içinde beğendiği kız varsa ve evlenmek istiyorsa bunu çeşitli davranışları ile büyüklerine gösterir. Örneğin; anne veya babasının ayakkabısını eşiğe çakmak gibi... Babası durumun farkına vardığında oğlunun yakın arkadaşlarından birine ağzını araması için ricada bulunur. Gencin istediği kız belli olunca, kız evi ile ilişkileri iyi olan, ağzı laf yapan kişiler bulunarak kız evine dünür gidilir. Allah’ın emri peygamberin kavli ile kızlarını oğullarına isterler. Kız babası da “bir sefer dünürcülükle kız alınmaz, Allah yazmışsa, kızımızda isterse olur” der. Kız babası kızı verimkâr ise kızın gönlünün olup olmadığını sordurur. Olumlu yanıt alınırsa oğlan evi birkaç defa daha dünür geldikten sonra söz kesimi için gün belirlenir.

 

Söz kesimine, kız evinin yakın akrabaları ile oğlan evinin yakın akrabaları çağrılır. Gerekli hazırlık ve yemekler oğlan evi tarafından hazırlanır. Söz kesiminde yenilir içilir.

 

Nişan günü tespit edilir. Nişan töreni için oğlan evi tarafından yapılacak hazırlıklar, alınacak takı ve yollar (kız tarafının yakınlarına alınacak hediyeler) konuşulur ve kararlaştırılır nişan elbiseleri ve takıları alındıktan sonra nişan ekmeği yapılır. Nişan yemeği için hazırlıklar yapılır. Nişan yapılacak günün sabahı oğlan evi nişan yemeği için gerekli tüm malzemeleri davul zurna ile kız evine götürür. Yemekler kız evinde hazırlanır. Tüm köylü nişana davet edilir. Nişan yemeğinden sonra kız ve oğlan ortaya getirilir. Nişan takıları bağırılarak takılır. Nişanlı kızlara her bayram oğlan evi tarafından bayramlıklar götürülür.

 

DÜĞÜN TÖRENLERİ:

Düğün töreni kız evi ile oğlan evi tarafından kararlaştırılır. Genellikle uğursuzluk getireceği düşünülerek iki bayram arasında düğün yapılmaz. Düğün günü belirlendikten sonra düğünde alınacak takılar ve yollar kararlaştırılır. Yolların değeri akrabalık derecesine göre değişir. Yollar genellikle saat, elbiselik, ayakkabı, gömlek ve basmadır.

Düğüne dört-beş gün kala düğün ekmeği yapılır. Düğün ekmeği yapılırken tüm köylü kadınlar düğün ekmeği yapmaya davet edilir. Düğün ekmeğine davet edilenler gelirken yanlarında bir helke veya bir teneke un getirirler. Ekmek açanlara davetliler yardımda bulunurlar. Davetliler giderken hayırlı olsun derler. Ekmek açıcıları damattan hediyelerini isterler. Damat da onlara yiyecek bir şeyler dağıtır.

Düğüne iki gün kala yaprak sarmak için köyün kadınları akşam düğün evine davet edilir. Davet edilen köy kadınları düğün evine gelirken yanlarında bir tepsi içinde düğür , yaprak , kuru soğan gibi yaprak sarması malzemeleri getirirler. Yaprak sarması köy kadınları tarafından ortaklaşa maniler söylenerek, oyunlar oynanarak yapılır.

Düğünden bir gün önceki akşam danışık kahvesi içilir. Danışık kahvesine köyün ileri gelenleri ve düğünde görev alacak olanlar çağrılır. Danışık kahvesinde düğün kâhyaları, kahveciler ve diğer görevliler seçilir. Kadınlar arasında da yemekçiler belirlenir.

Düğüne iki-üç gün kala gelin olacak kız yakın akrabalarından veya yakın arkadaşlarından birisi ile köyü gezmeye başlar. Davete götürülen gelin kıza davet eden akrabaları tarafından çeşitli hediyeler verilir.

Bayrak kalkmadan önce oğlan babası ve annesi tarafından evler bizzat gezilerek davet yapılır. Davet edilirken leblebi, şeker dağıtılır, bez yollar verilir.

Düğünün başlaması için iki bayrak hazırlanır. Bayrağın takıldığı ağacın tepesine şak yapılarak, şaklara elma ve soğan takılır. Davul zurna eşliğinde hazırlanan bayrakların birisi düğün evine, diğeri de sağdıç evine dua ile dikilir.

Düğünün birinci günü yakın akrabalar hayırlı olsun demeye gelirler. Akrabalar yakınlıklarına göre koç, kuzu, hindi, kaz veya bir çuval buğday alarak tüm ev halkı ile birlikte düğün evine gelirler. Gelirken davulcular tarafından karşılanır. Daha sonra akrabalar hizmet için düğün evinde beklerler.

Düğünün ikinci gününe Ulu düğün günü denir. Ulu düğün gününde tüm köy halkı ve diğer davetliler hayırlı olsun demeye gelirler. Yanlarında buğday, hindi ve tavuk gibi hediyeler getirirler. Düğüne gelenlere yemekler verilir, davul zurna eşliğinde yöresel oyunlar oynanır.

Düğünün ikinci günü sini çıkartılır. Üç tane sini içersine kızın gelin olurken giyeceği eşyalar konulur. Siniler üç tane bekar gencin tepesinde, salavatlarla, davul zurna eşliğinde kız evine götürülür. Sini kız evine giderken önü kesilir. Bahşişler alınır. Kız evinin önünde siniciler tarafından oyunlar oynanır.

Ulu düğün gecesi kına gecesi yapılır. erkek evinde birleşen kadınlar, kız evine kına yakmaya giderler. Gelin kıza maniler ve türküler eşliğinde kına yakılır. Kına yakılırken gelin ortaya getirilir, yüzüne örtü örtülür, maniler ve türküler bir kadın tarafından söylenir.

 

Babam çarşıya vardı mı ola.         Anam yayık yayar mı ola.

Mes pabucu aldı mı ola.               Tepsiye koyar mı ola.

Kızının satıldığını bildi mi ola.      Kızım diye anar mı ola.

 

Kızım kınan kutlu olsun.                Anam kınan kutlu olsun.

Bindiğin at etli olsun.                     Bindiğim atlar etli olsun.

Vardığın yer kutlu olsun.               Vardığım yerler kutlu olsun.

 

Manilerle ve karışık türkülerle kadınlar tarafından eğlenceler düzenlenir, oyunlar oynanır.

Düğünün son gününde oğlan evinden kız evine gelini giydirmek için gidilir. Düğün evi önünde samen birikir, arabalar hazırlanır. Kız evine samen ile gidilir. Kız evi önünde birikmiş olan kız evi davetlileri de vardı. Kıza varsa erkek kardeşi tarafından kuşak kuşatılır. Babası veya erkek kardeşi tarafından dışarı çıkartılan gelin damada teslim edilir. Gelin arabaya bindikten sonra akrabaları tarafından hediyeler bağırılarak takılır.

Gelin alayı köyü gezip duası yapıldıktan sonra oğlan evine gelinir. Düğüne davet edilen misafirler ve köy halkı gelin arabadan inmeden takılarını verirler, takılar bağırılarak takılır. Gelin arabadan inmeden kucağına erkek çocuğu verilir. Arabadan inerken bir çömlek veya küp yere atılarak kırılır. Salavat getirilerek gelin arabadan indirilir. Evin kapısından içeri girerken gelin bir kaşık yağı kapı eşiğine sürer. Önüne bir tas su konularak, su teptirilir ve döktürülür(kötü huylarını evin dışına bırakması için). Gelinin başından damat çerez ve para atar (bereketli ve cömert olması için). Gece ise güvey ve sağdıç donatması olur. Güvey ve sağdıç donatılırken sağdıç konuşursa sağdıç babası cezasını çeker. Sonra güvey dualarla gerdeğe götürülür.

 

  

 

İBADET ve GELENEKLER

Köyümüzde 1968’e kadar büyük cem törenleri yapılırdı. Cem törenleri genellikle kış mevsiminde Abdal Musa Cemi ve Görgü Cemi olmak üzere yapılırdı. Yapılan cem törenleri köyün büyük odalarından birinde büyük gizlilik içinde yapılırdı.

Cem toplantılarını Dede yönetir. Kurban yiyecek veya görülecek olanlar hazırlıklarını yapar, cem toplantısı sırasında dede oniki hizmetlerin yönetim ve yönlendirilmesine uygun kişileri seçer ve o kişilerde hizmetlerinin tam olarak yapmaya çalışırdı. Rehber, gözcü, çerağcı, zakir, süpürgeci, sucu (ibrikdar), sofracı (kurbancı), semahcı (pervane), haberci (peyk), iznikci (ayakkabıları kontrol eder). ve bekci (kapıcı) olmak üzere on iki kişidir.

Cem toplantılarına katılanlar gözcünün gösterdiği yerlere oturur. Diz üzere meydana niyaz eder.

Törene gelenler yönü dededen taraf gelmek üzere yere otururlardı.

Dede duasını yaptıktan sonra on iki hizmet sahiplerinin isimleri, sayıları bunlar meydana gelerek dara dururlar. Daha sonra da cem törenine geçilirdi.

1968 yılından sonra köyde kan davasının başlamasının, köyde küslüklerin çoğalmasından sonra, bir daha büyük bir cem töreni yapılmamıştır.

 

CAMİ:

Köyümüzde iki tane cami bulunmaktadır. Yukarı mahalledeki caminin tarihi çok eskidir. 1892 yılında Tatarlardan Sultan kadın tarafından taş örgü olarak yaptırılmıştır.   1960’lı yıllara kadar bütün köylü bu camii’yi kullanmıştır. 1960’dan sonra Aşağı mahalleliler camilerini yaptırmışlardır. Bugün köyde iki caminin de kadrolu imamı vardır.

 

EĞİTİM:

Köyümüze üç yıllık eğitim veren okul 1938 yılında açılmış, bir dönem mezun verdikten sonra kapanmış, 1942 yılında 5 yıl eğitim veren ilkokul açılmıştır. Bu yıllarda, İskilip ilçesine bağlı köylerden, sadece üç tanesinde, ilkokul olduğu, bunlardan Karaören (oğuzlar ilçesi), Kızılören (Uğurludağ ilçesi) ve Karavdar (Gökçeağaç köyü) bilinmektedir. Köyümüze açılan ilkokulun ağaçları İskilip’in dağ köylerinden kağnılarla köylüler tarafından getirilen büyük özler kullanılarak yapılmış iki katlı alt katı depo olarak kullanılan üst katında bir derslik ve iki odası bulunan bir binaydı. 1962 yılında   şimdiki okul yapılana kadar hizmet verdi. 1980 yılında yıktırıldı.

Köyümüz köy enstitülerinin olduğu dönemlerde Hasanoğlan Köy Enstitüsüne bağlı bir okul iken Köy Enstitüsü Müdürleri Köy okullarından mezun olan öğrencileri bu okullara kayıt yapar buralarda yatılı olarak okuturlarmış.

Köyümüzden de Mehmet Şengül ve İbrahim Eke Hasanoğlan köy Enstitüsünün sağlık bölümünde okuyarak sağlık memuru olmuşlardır. O dönemlerden Ahmet Şen ise Askeri okulda okumuş subay olmuş ve daha sonra albay olarak emekli olmuştur.

Daha sonraki dönemde köyümüz okulundan mezun olanlardan Ahmet Emre, Sabri Soyaslan, Mehmet Göbel, Ali Bektaş ve Arap Ali Öztürk gibi bazı öğrencilerde Köy enstitüsüne götürülmüş fakat bir süre sonra aileleri bu öğrencileri okuldan almışlardır.

Hasan oğlan Köy Enstitüsü yöneticileri de köyümüz okulundan mezun olan öğrencileri bir daha okula kayıt için köye gelmemişler. Bu olay köyümüz eğitiminin gelişmesine çok büyük engel olmuş, 1962 yılına kadar hiç kimse ilkokuldan sonra okula gitmemiştir. Daha sonra ilk defa Haydar Alparslan İskilip’te okumaya başlayınca ailelerde çocuklarını, okula göndermeye başlamışlar ve köyümüzden Ankara’ya göçün başlaması ile de dışa açılma ve eğitimde gelişme başlamıştır.

Bugün köyümüzden sayamayacağımız kadar çeşitli meslek dallarından üniversite mezunları bulunmakta olup, köylülerimizden Ankara’da, İstanbul’da ve Çorum’da oturmakta olan aileleri çocukları da çeşitli üniversitelerde eğitimlerine devam etmektedir.

 

 

KÖYDE OYNANAN OYUNLAR

 

Köyümüzde düğünlerde davul zurna eşliğinde halk oyunları oynanmaktadır. Erkek oyunları: Çorum Halayı, Ağırlama, Hoş bilezik, Dobbili, Allı Turnam gibi oyunlardır. Kadınlar arasında oynanan oyunlar: Çekirge, İğdeli Gelin, Güzeller vb.dir. Erkekler arasında ulu düğün günleri sini çıkartılırken dramatize oyunlar oynanmaktadır. Deveci, kalbur, kasnakcı gibi. Kadınlar arasında ise kına gecesinde türkülü ağıtlı manilerle dramatizeler yapılmaktadır.

 

Kına Gecesi Söylenen Ağıt ve Maniler:

 

Ağıt:

 

Fadime Ana oturmuş, kınasın ezer.    

Muhammed’in düğünü var cennette,

Fadime Anan bohçasını bağlasın.

Hürü kızları zülfünü düzler.          

Allah evinde.

 

Meryem Ana çözsün çözsün ağlasın. 

Muhammet kızın gelin eylesin

Muhammed’in düğünü var cennette,

Allah evinde

 

Çık yukarı bağlasınlar başını          

Amin deyip bitirsinler işini.                   

Muhammed’in düğünü var cennette     

Allah evinde. 

 

Sekiz değil mi şu cennetin kapısı,

Mümin olan açar onun hepisi. 

Selavat-ı şerifenin saçısı                          

Muhammed’in düğünü var cennet

 Allah evinde.

 

Hey kız, seni ortaya çekerler,                          

Parmağına gümüş yüzük takarlar.                    

Sen güzelsin, bize yakarlar,

Muhammed’in düğünü var cennette,

Allah evinde.

 

 

Maniler:

 

Mani bilirim atmış.                            Maniye maraz derler,

Güle karanfil katmış                         Güzele kiraz derler.  

Mevlam beni topraktan                     Kime derdimi yansam,

Seni gülden yaratmış.                      Bu dert sana az derler.

 

Mendil yudum süt gibi,                      Bahçelerde sarmaşık,

Dürerim kağıt gibi.                             Birbirine dolaşık.

Yar kapıya gelince,                            Yar aklıma gelince.

Kalkarım saat gibi.                             Elimden düşer kaşık.

 

 

Yöresel yemeklerimiz:

 

Ekmekler:

Çörek: Tepsi içinde soba fırınında veya elektrikli fırınlarda yapılır.

Saç mayalısı (saç arası): Mayalı yumuşak hamurundan bir avuca sığacak kadar hamur elde oynanarak. Daire biçiminde açılır. Kızgın saç üzerinde pişirilir.

 

KELKIZ Çöreği (Katmer): yufka ekmeği yapıldığı gün saç üzerinde pişirilir üzerine yumurta ve yağ sürülür.

 

YUFKA EKMEĞİ: Mayasız hamurdan oklava ile açılarak tandırda pişirilir. Daha sonra ıslatılarak katlanır ve sofraya getirilir.

 

KÖMBE: Hamur kızgın kül içinde pişirilir.

 

ASKER ÇÖREĞİ : Askere gidecek olan gençler için özel olarak yapılırdı. Askere gidecek olanlara azık konulurdu.

 

ÇORBALAR :

 

Bulgur Aşı : soğan, salça ve bulgur tereyağda hafifçe kavrulur. Su konur. Çorba ile pilav arası kıvamda pişirilir.

 

Çatal Aşı : Çekilmiş yarma ve yeşil mercimek karışımı, az sulu olarak pişirilir. Üzerine ince kıyılmış ve sade yağda kızartılmış, kırmızı biberli soğan dökülür. Nane de ekilerek servisi yapılır.

 

Sütlü Aş : Kırılmış yarma iyice pişirilir. Az suda indirilir. Doğrudan süt katılarak yenir.

 

Toyga Aşı: Daha çok taze yoğurttan içine yarma ve nohut katılarak yapılan çorbadır. Üstüne naneli biberli tereyağ ekilir.

 

Yarma Aşı : Kırılmış yarma bol suda pişirilir. Üstüne yağ yakılır.

 

Tarhana Aşı : yoğurt yada katık, un yarma domates suyu ve biber katılarak yoğrulur, mayalanır. Güneşte kurutulur. Buna tarhana denir. Nohutla kurutulmuşuna un tarhanası denir. Diğer çorbalar gibi pişirilir.

 

Helle Aşı: Yağ ile kavrulmuş undan yapılır.

Bulamaç Aşı: Yeşil mercimek kızartılmış un ile pişirilir, üzerine yağ yakılır.

 

Yemekler:

Keşkek : Etli kemik, keşkeklik yarma ile iyice pişirilir. Üzerine et sulu sos dökülerek yapılır.

Kızamık Aşı: kızamık ağacı yaprağının tazesi veya kurusu ile yarma etle pişirilir.

 

Yırtma (kıyma) Aşı : Yaprak (taze bağ yaprağı) yırtılarak yarma eve etle pişirilir.

 

Tırşık : Tırşık otu yarma nohut ve yoğurtla yapılır.

 

Pıttık : Düğürle yapılır. Yaprak ve yufka ekmeği ile yenir.

 

Kaygana :Yumurta nişasta ile karıştırılıp, tereyağı ile pişirilir.

 

Oğmaç : Yufka ekmeği ufalanarak tereyağda yumurta ile karıştırılarak yapılır.

 

Cilbir : Soğan, Kıyma ve yumurta ile yapılır.

 

Boranlı: Hamurla yapılır. Sarımsaklı yoğurtla yenir.

 

Tutmaç aşı: Hamur küçük kareler şeklinde kesilir biraz kurutulur.

Yeşil mercimekle pişirilir. Sarımsaklı yoğurt katılır, üstüne biberli sadeyağ ekilir.

 

Tatlılar:

 

Pelte: Pekmez ve nişasta ile yapılan tatlıdır.

 

Akpekmez : Burun pekmeze yumurta akından maya tutularak beyazlaştırılıncaya kadar çırpılarak yapılır.

 

Karapekmez : İlk alınan şıradan kaynatılarak yapılan pekmezdir.

 

Ekşipekmez : Pekmez toprağı katılmadan çıkarılan şıra kaynatılarak yapılır.

 

Hasıda : Yağ eritilir, pembeleşince pekmez katılır. Bulamaç haline getirilmiş nişasta katılır. Katılaşıncaya kadar pişirilir.

 

Hazırlayan: Remzi ÖZTÜRK

(ÖĞRETMEN)